Metallerin kaynağı, sağlığa zararlı duman ve ince partiküllerin oluşmasına sebep oluyor. Kaynak dumanının çalışma ortamından doğru şekilde deşarj edilememesi ise sağlıksız bir çalışma ortamına yol açarak iş sağlığı ve güvenliğini tehdit ediyor. Kaynak dumanı içerisinde yer alan 0,01 – 0,1 μm boyutundaki partiküller akciğerlere hızlı bir şekilde nüfuz ederken, bu durum birçok hastalık riskini de beraberinde getirebiliyor.
Farklı kaynak yöntemleri, çeşitli tehlikeli maddeleri içeren farklı miktarlarda dumanın açığa çıkmasına neden oluyor. Kaynak işlemi sırasında yeterli önlemlerin alınmaması ise sağlıksız iş ortamlarına, üretim kayıplarına, verimsizliklere ve çalışan huzursuzluğuna yol açabiliyor.
Kaynak dumanı risk taşıyor
35 yıldır endüstriyel tesislerin toz, gaz ve duman problemlerine yönelik çözümler geliştiren Bomaksan’ın Genel Müdürü R. Bora Boysan, kaynak dumanının etkileri hakkında şu bilgileri verdi: “Tüm kaynak yöntemleri, değişen yoğunlukta tehlikeli madde içeren çeşitli miktarlarda dumana neden olur. Hexavalent Chromium Cr (VI), Manganez, Nikel ve Kurşun yüksek riskli elementlerdir ve insan vücuduna kısa ve uzun vadede ciddi anlamda zarar verebilmektedir. Duman, gözle görülemeyecek büyüklükteki partiküllerin yoğun bir şekilde bir araya gelerek, ince bir tabaka halinde gözle görülebilir hale gelmesidir. Bir diğer deyişle, kaynak dumanı içerisindeki parçacıklar genellikle 0,01 – 0,1 μm boyutundadır ve bu da kaynak dumanı içerisinde yer alan zararlı parçacıkların akciğerlere nüfuz etmesinin çok kolay olduğu anlamına gelmektedir.”
Kaynak dumanı “Meslek Hastalığı” sınıfına giriyor
Kaynak operatörlerinin kaynak esnasında bu dumanı solumamaya dikkat etmeleri gerektiğinin altını çizen Bomaksan Genel Müdürü Bora Boysan, “Aksi takdirde duman içerisindeki partiküller çeşitli hastalıklara yol açabilmektedir. Bu tip hastalıklar, kaynak operatörleri için ‘Meslek Hastalığı’ sınıfına girmektedir ve işverenler için çok ciddi yaptırımları bulunmaktadır. Kaynak dumanı yalnızca kaynak operatörlerini değil, üretim ekipmanlarının ömrünü ve imal edilen ürünlerin kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda sıklıkla kullanılan kaynak robotlarının hassas elektronik yapısı da bu ince partiküllerden olumsuz etkilenmektedir ve uzun vadede onarılamaz hasarlar alabilmektedir” şeklinde konuştu.
Emiş davlumbazı, kanal projesi seçiminin doğru yapılması büyük önem taşıyor
Kaynak dumanı emiş sistemi ya da toz toplama sisteminin efektif çalışabilmesi için, sistemi oluşturan tüm bileşenlerin doğru seçilmesi ve tasarlanması gerektiğini vurgulayan Bora Boysan, “Aksi takdirde sistem, bileşenlerin en zayıf halkası kadar güçlü ve etkili olabilir. 1940 model antika bir araç düşünün. Bu arabaya son model spor bir arabanın motorunu taksak bile yapabileceği maksimum hız, aracın tekerleklerine, kavrama sistemine, süspansiyonlarına ve sürücüsüne bağlıdır. Bu örnekteki gibi eğer toz toplama ve duman emiş sisteminizde doğru tasarlanmış ve pozisyonlanmış emiş davlumbazı ve kanal projesi yoksa, satın aldığınız toz toplama üniteniz son teknoloji dahi olsa yeterli performansı gösteremez. Bu nedenle kaynak dumanının etkilerini yok etmek için emiş davlumbazı, kanal projesi seçimini doğru şekilde yapmak çok önemli” diye konuştu.
